هابل لحظه انفجار یک ستاره را به ثبت رساند!

وقتی یک ستاره‌ی سنگین‌تر از خورشید ما تمام سوخت هسته‌ای خود را مصرف کرده و به آخر عمرش می رسد، با یک انفجار دراماتیک ابرنواختری به کار خود پایان می دهد و گاز و غبار حاصل از انفجار را به فضا پرتاب می کند. چند روز پیش ستاره‌شناسان ناسا با استفاده از تلسکوپ قدرتمند فضایی هابل لحظه مرگ یک ستاره در کهکشان مارپیچی NGC 6984 را شکار کرد.

  جمعه 17 آبان‌ماه جاری درخشش خیره‌کننده شیئی نورانی در کهکشان NGC 6984 توجه ستاره‌شناسان را به خود جلب کرد و مرکز این کهکشان میزبان این رویداد شگرف بود. تلسکوپ هابل توانسته تصویری از یک انفجار ستاره‌ای را ثبت کند که به شکل‌گیری ابرنواختر SN 2013ek در کهکشان مارپیچی NGC 6984 منجر شده است. ابرنواختر SN 2013ek یک نوع ابرنواختر زیر گروه Ib بوده که با فروپاشی هسته ستارگان عظیمی ایجاد می‌شود که لایه‌های بیرونی هیدروژن آنها از دست رفته یا منتشر شده است.

نور آبی کمرنگ در بخش‌های مرکزی و اطراف کهکشان حاکی از انفجاری عظیم و گرد وغبار حاصل از آن است. پرحجم‌ترین ستاره‌های فضای کیهانی با انفجاری بزرگ تحت عنوان ابرنواختر به کارشان پایان می‌دهند که بازتاب این انفجار چندین روز کل کهکشان را دربر می‌گیرد. مواد و ذرات بنیادین حاصل از انفجار در اطراف کهکشان پخش می‌شوند و بار دیگر با ترکیب این ذرات ستارگان نوظهور به‌وجود می‌آیند.

تصویری از ابرنواختر1987A ، این انفجار ستاره ای در سال 1987 میلادی رخ داد واکنون با نام باقیمانده ابر نواختری 1987A بعنوان نزدیک ترین ابرنواختر 400 سال اخیر شناخته می شود. نزدیکی این انفجار به دانشمندان اجازه داده تا چگونگی تحول آن را پیگیری نمایند.

انفجار ابرنواختری وقتی اتفاق می‌افتد که ستاره‌ای سنگین‌تر از 1.4 برابر خورشید تمام سوخت هسته‌ای موجود در هسته خود را مصرف کرده و به آخر عمرش برسد. در این مرحله، ستاره با با آزادسازی انرژی عظیمی معادل میلیاردها برابر درخشندگی خورشید منفجر می‌شود و یک ستاره نوترونی یا سیاهچاله برجا می‎گذارد. انفجار ابرنواختر به قدری عظیم است که درخشندگی کهکشان را تحت تاثیر قرار می‎دهد و به همین دلیل از فواصل بسیار دور نیز قابل مشاهده است.

تعداد ابرنواخترها در کهکشان راه شیری بسیار محدودند، از این‌رو هنوز دانشمندان و محققان در حال بررسی این رویداد شگرف هستند. آخرین ابرنواختر رصد شده در راه شیری «کپلر» نام داشت که در سال 1604 میلادی توسط ستاره‌شناسان ثبت شد.